ለእርስዎ ትክክለኛ የሆነ ቪፒኤን መምረጥ

ቪፒኤን በእንግሊዝኛ “ቨርቿል ፕራይቬት ኔትወርክ” ወይም ምናባዊ የግል አውታረመረብ ማለት ነው። በቪፒኤን አማካኝነት ኢንተርኔት ሲጠቀሙ የሚልኩት ውሂብ(ለምሳሌ ወደ ሰርቨር መካነ ድርን ለመጎብኘት ጥያቄ ሲያቀርቡ) ጥያቄው የቀረበው ከእርስዎ የግል አይኤስፒ(የኢንተርኔት አገልግሎት አቅራቢ) ሳይሆን ከራሱ ከቨፒኤኑ ከራሱ የመነጨ ሆኖ ይታያል፡፡ ይህ የአይፒ አድራሻዎን ይከልላል፤ ይህም የአይፒ አድራሻዎ አጠቃላይ አካባቢዎን የሚያመላክት ስለሆነ እና እርስዎን ለመለየት ጥቅም ላይ ሊውል ስለሚችል አይፒዎን መከለሉ የእርስዎን ግላዊነት ለመጠበቅ የሚያስችል ጠቃሚ መሳሪያ ነው፡፡

በተግባር ቪፒኤን ማድረግ የሚችለው፡-

• የኢንተርኔት እንቅስቃሴዎን ከሰላዮች አይን ይጠብቃል፤ በተለይ ደኅንነቱ ያልተጠበቃ ዋይፋይ ከካፍቴሪያ፣ አየር ማረፊያ፣ ቤተ መጻሕፍት ወይም የሆነ ቦታ የሚጠቀሙ ከሆነ፡፡
• የተወሰኑ አገልግሎት እና ድሮችን ያገደ ትይይዝን የኢንተርኔት ሳንሱር ለማለፍ፡፡ ለምሳሌ የትምህርት ቤትን ወይም የኢንተርኔትን ይዘት በሚያግዱ ሀገራት ኢንተርኔት ተጠቅመው ስራዎን ሲያከናውኑ፡፡ ማስታወሻ፡- በደኅንነት ዙሪያ የሚተላለፉ መረጃዎች በመከታተል ስለ የተወሰኑ ሀገራት የቪፒኤን ፖሊሲ ወቅታዊ መረጃ ማወቅ ጠቃሚ ነው፡፡
• በጉዞ ወቅት፣ በቤትዎ ወይም ከቢሮ ውጭ በሆኑበት ጊዜ ወደ ድርጅቱ ውስጣዊ ኢንተርኔት ትይይዝት ለመገናኘት

ስለ ቪፒኤንዎች አንዱ የተሳሳተ ግምት የሚያስፈልጉት ለዴስክቶፕ ኮምፒተሮች ብቻ ነው የሚል ነው። በስልክዎ ወደ ያልተለመደ ወይም የማይታወቁ የዋይፋይ ግንኙነቶች መግባት በኮምፒውተርዎ የማይታወቁ የዋይፋይ ግንኙነቶች የመግባትን ያህል አደገኛ ሊሆን ይችላል። በስልክዎ ላይ ቪፒኤን በመጠቀም ግንኙነትዎን በማመስጠር ከመስሪያ ቤትዎ፣ ከበይነመረብ አገልግሎት አቅራቢ ወይም አይኤስፒ መጠበቅ ይችላሉ።

ስለቪፒኤንዎች ስንናገር አንድ ወጥ የሆነ ለሁሉም የሚሆን መፍትሔ የለም። ልክ እንደ ኢሜይል፣ ብዙ የቪፒኤን አገልግሎቶች ስላሉ ከእነርሱ መካከል ለእርስዎ በተሻለ ሁኔታ የሚሰራ አገልግሎት መምረጥ አለብዎት። በመረጡት ምርጫ ላይ በመመርኮዝ በመደበኛነት የደኅንነት ሁኔታቸውን በማያስተማምን አውታረመረብ ላይ ሊጠቀሙባቸው ይችላሉ። ይሄ ማለት ግን በራሱ በቪፒኤኑ ላይ እምነት ይጥላሉ ማለት አይደለም።

ስለዚህ <? እና የትኛውን ቪፒኤን መጠቀም አለብዎት? ለእነዚህ ጥያቄዎች የሚሰጡት መልስ የተለያዩ ግምቶች እና ገጽታዎችን ያካተተ ነው። ይህ መመሪያ የትኞቹን መሣሪያዎች ለእርስዎ ትክክል እንደሆኑ እና እርስዎም በቪፒኤን ፍለጋዎ ላይ ምን ምን ግምት ውስጥ ማስገባት እንዳለብዎ እንዲገነዘቡ ይረዳዎታል።

ከመሠረታውያኑ እንጀምር፤ በእርግጥ ቪፒኤንዎች እንዴት ነው የሚሰሩት anchor link

ይህ በሴንተር ፎር ዴሞክራሲ እና ቴክኖሎጂ የተዘጋጀው ይህ ማብራሪያ ቪፒኤንን ሲገልጸው ሌሎች የእርስዎን የውሂብ ትራፊክን እንዳይቆጣጠሩ ወይም ለውጦችን እንዳያሻሽሉ እንደዋሻ የሚያገለግል መተላለፊያ የሚፈጥር መሳሪያ ነው። በዋሻው ውስጥ ያለው ትራፊክ የተመሰጠረ ሲሆን ወደ እርስዎ ቪፒኤን ይላካል፤ ይህም በህዝባዊ ዋይፋይ ላይ የቪፒኤን ተጠቃሚውን ትራፊክ የሚያዘንፉ እንደ የበይነመረብ አገልግሎት አቅራቢዎች፣ አይኤስፒስ ወይም ጠላፊዎች ወይም የመሳሰሉት ሶስተኛ ወገኖች በጣም ከባድ ያደርገዋል። ከዚያ ትራፊኩ ቪፒኤኑን ይተውና የተጠቃሚውን የአይፒ አድራሻ በመከለል ወደ ዋናው መዳረሻው ይሄዳል።ይህም ትራፊኩ ቪፒኤኑን ለቆ ሲሄድ በመከታተል ተጠቃሚው በአካል ያለበት ቦታን ለመለየት ከሚሞክር ከማንኛውም ሰው ለመሸሸግ ይረዳል።

ከመቀጠልዎ በፊት ቪፒኤንዎች ምን እንደሆኑ እና እንዴት እንደሚሰሩ የለበጠ ለመረዳት የሴንተር ፎር ዴሞክራሲ እና ቴክኖሎጂ ጽሑፍ ከጥግ እስከ ጥግ እንዲያነቡ እንመክራለን።

ቪፒኤን ማድረግ የማይችላቸው ነገሮች ምንድን ናቸው? anchor link

ቪፒኤን በጋራ ኔትወርክ ላይ ከሚደረጉ የኢንተርኔት ስለላዎች ሊከላከልልዎ ቢችልም እርስዎ ከሚጠቀሙትን የግል ኔትወርክ ግን ውሂብዎትን አይሸሽግም። የኮርፖሬት ቪፒኤን የሚጠቀሙ ከኾነ የኮርፖሬት ቪፒኤኑን የሚያስተዳድረው ማንኛውም ሰው የእርስዎን ውሂብ ማየት ይችላል። የንግድ ቪፒኤንን የሚጠቀሙ ከኾነ የንግድ ቪፒኤንኑን የሚያስተዳድረው ማንኛውም ሰው የእርስዎን ውሂብ ማየት ይችላል።

የማይታመን የቪፒኤን አገልግሎት ሆን ብሎ የግል መረጃን ወይም ሌላ ጠቃሚ መረጃዎችን ሊሰበስብ ይችላል።

የኮርፖሬት ወይም የንግድ ቪፒኤን አስተዳዳሪ የእነርሱን አውታረ መረብ ተጠቅመው የላኩትን ውሂብ ለመንግሥት ወይም ለሕግ አስፈጻሚ አካላት እንዲያስረክብ ተፅዕኖ ውስጥ ሊወድቅ ይችላል። የቪፒኤን አገልግሎት አቅራቢው ውሂብዎን ለመንግሥት ወይም ለሕግ አስፈጻሚ አካላት በምን ዓይነት ኹኔታ ሊያስረክብ እንደሚችል የግላዊነት ፖሊሲውን ማየት ይኖርብዎታል።

የቪፒኤን አቅራቢው በየትኞቹ አገራት ውስጥ አገልግሎት እንደሚሰጥ ማወቅ ይኖርብዎታል። አገልግሎት አቅራቢው አገልግሎት በሚሰጥባቸው አገራት ሕግ ሊገዛ ይችላል። ይህም የእርስዎን ውሂብ በተመለከተ ከመንግሥት የሚቀርብ ጥያቄን እና ከአገራቱ ጋር የሚኖርን የሕግ ዕርዳታ ስምምነት ይጨምራል። ሕጎቹ ከሀገር ሀገር ይለያሉ።በአንዳንድ አጋጣሚዎች ሕጉ ባለስልጣናት መረጃዎችዎን እንዲሰበስቡ የሚፈቅደው ለእርስዎ ሳያሳውቁ ወይም ጥያቄው ተግባራዊ እንዳይኾን የመከላከል ዕድል ሳይሰጥዎ ነው። ምናልባትም የቪፒኤን አቅራቢው ስራውን ከሚያከናውንባቸው ሀገራት ጋር ሕጋዊ የትብብር ስምምነት ላላቸው ሀገራት የሚመጣ ህጋዊ ጥያቄዎች ተገዥ ሊሆን ይችላል።

አብዛኛዎቹ የንግድ ቪፒኤን አቅራቢዎች የክሬዲት ካርድ መረጃዎን ተጠቅመው እንዲከፍሉ ይፈልጋሉ። ነገር ግን እርስዎ ደግሞ ይህን መረጃዎን ለቪፒኤን አገልግሎት ሰጪው ማሳወቅ ላይፈልጉ ይችላሉ። የክሬዲት ካርድ መረጃዎን ለንግድ የቪፒኤን አገልግሎት አቅራቢ መስጠት ባይፈልጉ ቢትኮይን የሚቀበል የቪፒኤን አገልግሎት አቅራቢን መጠቀም ወይም ጊዜያዊ የክሬዲት ካርድ ቁጥሮችን መጠቀም ይችላሉ። በተጨማሪም ምንም እንኳን አማራጭ የክፍያ ስርዓት ቢጠቀሙም የቪፒኤን አቅራቢው አገልግሎታቸውን በሚጠቀሙበት ወቅት የእርስዎን የአይፒ አድራሻ ሊወስዱ እንደሚችሉ እና የእርስዎን ማንንነት ለማወቅ ሊጠቀሙበት እንደሚችሉ ይገንዘቡ። የአይፒ አድራሻዎን ከቪፒኤን አቅራቢዎ መደበቅ ቢፈልጉ ከቪፒኤን ጋር ሲገናኙ ቶርን መጠቀም ይችላሉ።

ለእኔ ትክክለኛ የሆነውን ቪፒኤን እንዴት መምረጥ እችላለኹ? anchor link

ሁሉም ሰው ቪፒኤንን መጠቀም ተስፋ ሲያደርግ ፍላጎቱ የተለያየ ነው፤ የቪፒኤን አገልግሎት ጥራቱም ከአንድ አገልግሎት ሌላው ይለያል። ለእርስዎ ትክክለኛ የሆነውን ቪፒኤን ለመምረጥ ቪፒኤኖችን በሚቀጥሉት መስፈርቶች መመዘን ይችላሉ፡-

የተገቡ ቃሎች/ኃላፊነቶች anchor link

የቪፒኤን አቅራቢው ስለ ምርቱ ወይም አገልግሎቶቹ ብዙ ቃል ይገባሉ? ምን አልባትም የማንኛውም ተጠቃሚ የግንኙነት ውሂብ (ከዚህ በታች ያለውን የውሂብ ክምችት ይመልከቱ) አንመለከትም ሊሉ ይችላሉ፤ ወይም ውሂብዎን እንደማያጋሩ ወይም እንደማይሸጡ ኃላፊነት ይገቡ ይሆናል። ይህ የተገባ ቃል/ኃላፊነት ዋስትና አይሆንም፤ ስለዚህ እነዚህን የተገቡ ኃላፊነቶች በእርግጥ እንደሚተገበሩ ያረጋግጡ። ምንም እንኳን ቪፒኤን በቀጥታ ለሶስተኛ ወገን በቀጥታ ባይሸጥም ውሂብዎ እንዴት ገቢ እንደሚፈጠርባቸው ዝርዝር መረጃ ለመፈለግ ወደ የቪፒኤን አቅራቢዎች የግላዊነት መመሪያን በጥልቀት በመግባት ይመርምሩ።

የንግድ ሞዴል anchor link

ምንም እንኳን አንድ ቪፒኤን ውሂብዎን ባይሸጥ፣ በተወሰነ መልኩ አገልግሎት እየሰጠ መቆየት መቻል አለበት። የቪፒኤን አገልግሎቱን ካልሸጠው የንግድ ድርጅቱ እንዴት ገበያ ውስጥ መቆየት ይችላል? እርዳታዎች እንዲደረጉለት ይጠይቃል? የአገልግሎቱ የንግድ ሞዴል ምንድን ነው? አንዳንድ ቪፒኤኖዎች በ"ፍሪሚየም" ሞዴል ይሠራሉ። ማለትም ለመቀላቀል ነጻ ናቸው፤ ነገር ግን የተወሰኑ ውሂቦችን ካስተላለፉ በኋላ ያስከፍሉዎታል። በጀትዎ የተገደበ ከሆነ ይህን መረጃ ማወቅ ጠቃሚ ነው።

ዝና anchor link

ከቪፒኤኑ ጋር የሚዛመዱ ሰዎች እና ድርጅቶች ምንነት ማጣራት ጠቃሚ ነው። በደኅንነት ባለሙያዎች ጸድቋል? ቪፒኤኑ ስለራሱ የተጻፈ የዜና ዘገባ አለው? ቪፒኤኑ በታወቁ የመረጃ ደኅንነት ማህበረሰብ ሰዎች ከተመሰረተ፣ የበለጠ እምነት የሚጣልበት ነው። ማንም ሰው የግል ዝናውን ማካተት የማይፈልግበትን ወይም ማንም የማያውቀው ኩባንያ፣ የሚያስተዳድረውን አገልግሎት ከሚያቀርብ ቪፒኤንን ተጠንቀቁ።

የውሂብ ክምችት anchor link

በመጀመሪያ ደረጃ ውሂብን የማይሰበስብ አገልግሎት ያልሰበሰበውን ውሂብ ሊሸጥ አይችልም። የግላዊነት መመሪያውን ሲመለከቱ፣ ቪፒኤኑ እርግጥ የተጠቃሚን ውሂብ ይሰብስብ እንደሆነ ይመልከቱ። የተጠቃሚ ግንኙነት ውሂብ እንደማይሰበሰብ በግልጽ ካላስቀመጠ የመሆን እድል ነው ያለው። እንዲሁም መንግሥት የስልጣን ወሰን ውስጥ የሚገባ ከሆነ ውሂብ ሊጠይቅ ወይም የፍርድ ቤት ትዕዛዝ ሊያወጣ ይችላል።

አንድ ኩባንያ የግንኙነት ውሂብን ለማግኘት እንደማይገባ ቃል ቢገባም ይሄ ሁልጊዜ የጥሩነት ዋስትና ላይሆን ይችላል። ቪፒኤኖች በመገናኛ ብዙሃን የተጠቀሱባቸውን አጋጣሚዎች እንዲመረምሩ እናበረታታለን። ምናልባት ደንበኞቻቸውን ሲያታልሉ ወይም ሲዋሹ መደበቅ ተይዘው ሊሆን ይችላል። ቀላል ፍለጋ መካሄድ ለረጅም ጊዜ የሚያስተማምን ነገር እንድናገኝ ሊረዳን ይችላል።

ስፍራ እና ሕጎች anchor link

ዋናው መሥሪያ ቤቱ ያለበትን ስፍራ አይተው ቪፒኤኑን መርጠው ሊሆን ይችላል። የዚያን ሀገር የውሂብ ግለኝነት ፖሊሲን መሠረት በማድረግ ቪፒኤን ለመምረጥ አንደኛው ምክንያት ሊሆን ይችላል። ነገር ግን ሕጎች እና ፖሊሲዎች ሊቀየሩ እንደሚችሉም ማሰብ አለብዎት።

ምስጠራ anchor link

የቪፒኤን ምስጠራ ምን ያህል ደኅንነቱ የተጠበቀ ነው? አንድ ቪፒኤን እንደ ከነጥብ ወደ ነጥብ የዋሻ ፕሮቶኮል (PPTP) ያለ -የተሰበረ ምስጠራን ወይም ደካማ ምስጠራን የመሳሰሉ ምስጢራዊ ምስጠራዎችን እየተጠቀመ ከሆነ- በዚህ የሚያልፍ ማንኛውም መረጃ በአይኤስፒዎች ወይም በአገርዎ መንግስት በቀላሉ ሊፈታ እና ሊታይ ይችላል። የስራ ቪፒኤን የሚጠቀሙ ከሆነ ስለ ግንኙነቱ ደኅንነት የኮምፒውተር ባለሙያ ማግኘት አለብዎት። በቪፒኤን ውስጥ የምስጠራውን ጥንካሬን መገምገም አስቸጋሪ ሊሆን ይችላል፤ በዚህ ምክንያት በዋን ፐራይቬሲ ሳይት የተዘጋጀውን ወደ 200 የሚጠጉ የቪፒኤን አገልግሎት ሰጭዎችን በሚዳኙበት ወሰን ክልል እና ፖሊሲዎቻቸውን በመመርኮዝ የሚተነትነውን ይህን የቪፒኤን ማነጻጸሪያ ገበታ መመልከት ያስፈልግዎት ይሆናል።

ኢኤፍኤፍ ስለቪፒኤኖች ደረጃ ማረጋገጫ መስጠት አይችልም። አንዳንድ እንደ አርአያ ሊጠቀስ የሚችል የግላዊነት ፖሊሲ ያላቸው የቪፒኤን አገልግሎቶች በአታላዮች የሚመሩ ሊኾኑ ይችላሉ። የማያምኑትን የቪፒኤን አገልግሎት አይጠቀሙ።

ያስታውሱ:- አንድ ወጥ የሆነ ለሁሉም የሚሆን ቪፒኤን የለም። ቪፒኤን ሲመርጡ ከግምት ውስጥ የሚገቡ ብዙ ነገሮች አሉ። ዲጂታል ደኅንነትዎን ለመጠበቅ ስለሚጠቀሙዋቸው መሣሪያዎች ማንኛውንም ውሳኔ ከማድረግዎ በፊት ሁልጊዜ የእርስዎን የስጋት ሞዴል ያስታውሱ።